Archief van jaar: 2018

Bij Commissiezaken noemt Dick PA4VHF de internationale EME conferentie in Egmond aan Zee, waar zo’n 200 deelnemers uit 25 landen aan deelnamen. Behalve lezingen stond ook een bezoek aan de CAMRAS telescoop in Dwingeloo op het programma. Verder besteedt Dick aandacht aan de digitale modes FSK441 en MSK144 die bij meteoorscatter gebruikt kunnen worden. MSK144 lijkt veel op FT8 waarbij alleen volledige decodes tot resultaat voeren. FSK441 levert daarentegen ook gedeelten van de informatie en biedt dus meer ruimte voor het zelf vergaren van informatie.
Ook gaat Dick in op het verschijnsel aurora, waarbij radiosignalen worden gereflecteerd tegen het noorderlicht, veroorzaak door elektrisch geladen deeltjes die botsen met atomen in de ionosfeer. Bij aurora verbindingen, die vooral in CW plaats vinden vanwege de sterke vervorming van de signalen, wordt vaak de antenne naar het noorden gericht en niet in de richting van het ontvangen station.
Op zondag 5 augustus werkte EI3KD in IO51VW met D4Z in HK76MU op 144 MHz in CW, goed voor een nieuw IARU afstandsrecord van 4163 km.

Bij ATV een uitgebreid verslag van Peter PA1RHQ over zijn antennepark renovatie project. Aanleiding waren de perikelen rond de maartcontest. Om te beginnen vertoonde de antennerotor kuren, uiteindelijk moest de uitlezing voor de gek gehouden worden zodat de rotor nog wel kon draaien, maar geen richting meer aangaf. Verder vertoonde de 2m beam een abnormale hoge staandegolf verhouding en tenslotte begaf de 3cm PA in de mast het.. Aan de slag dus. De antennemast is een uitschuifbare mast en als hij gezakt is kan Peter net bij de antennes via het dakraam. Omdat er in de loop der jaren steeds meer bij gekomen is wilde Peter een rotorkooi met toplager in de mast hebben om minder zijwaartse krachten op de rotor te hebben.
Omdat Renny PE1ASH ruime ervaring heeft met masten en antennes heeft Peter daar advies ingewonnen. Renny wist vrij snel een oplossing en kon ook wel een rotorkooi in elkaar lassen. Dat bood ook de gelegenheid om de grote gaasschotel van 1,2m diameter van ander gaas te voorzien. Op een doordeweekse dag alles ingeladen en op naar Mijdrecht. Daar heeft Peter het oude gaas verwijderd en ging Renny aan de slag met de rotorkooi. Voor de zekerheid is de schotel nagemeten en bleek de ringstraler te ver ui de schotel te staan.
In afwachting van het uitharden van de laklaag op de rotorkooi werden de andere zaken aangepast en werd een andere 2m antenne aangeschaft. De defecte PA werd gerepareerd en verder werd een nieuwe grotere kast gebouwd waar alle bandfilters, relais, voorversterkers en PA’s voor de vier ATV banden in zouden passen. Na veel passen en meten en veel zweten was alles vlak voor de junicontest weer gemonteerd. Tijdens de contest bleek alles naar behoren te werken en vooral op 3cm werd een duidelijke verbetering geconstateerd.

Bij Zelfbouw gaat Chris PA3CRX in op de vraag: hoe strak moeten SMA connectoren aangedraaid worden? De bekende raad: een kwartslag voor het breken is onnodig en ongewenst. Er zijn speciale momentsleutels in de handel waarmee de connector met de juiste kracht (het juiste moment) kan worden vastgezet. De momentwaarden zijn verschillend voor verschillende merken connectoren en ook maakt het verschil of ze van messing of RVS zijn. Daarom is het maar de vraag of het voor een amateur zinvol is om een of meer goedkope momentsleutels aan te schaffen.
Chris kreeg van een medeamateur een sleuteltje wat van dik printplaat gemaakt is en dat voorkomt dat de connector àl te stevig kan worden aangedraaid. Tenslotte: als je wel weet met welk moment een connector moet worden aangedraaid maar je hebt niet de juiste momentsleutel beschikbaar dan kun je met een bestaande sleutel, een touwtje en een gewichtje aan de slag gaan om in ieder geval een idee te krijgen hoe zo’n moment aanvoelt. Als bijv. het moment 0,85Nm moet zijn dan vertaalt zich dat naar een gewicht van 1,57 kg hangend aan een touwtje aan een printplaatsleutel van 55mm.

Bij Commissiezaken ziet Dick PA4VHF een enorme groei in de activiteit op 6m, vooral in FT8 mode. Ook op 4m is er veel aanbod in FT8. Zo was op 23 juli 9K2YM uit Koeweit (locator LL48) op 4m te werken. Ook op 23 juli kon op 2m geprofiteerd worden van een sporadische E-opening waarin o.a. SV9CVY (Kreta, locator KM25)).

Bij Amateursatellieten een aankondiging van nieuwe CubeSats, negen stuks maar liefst, waarvan er vier in de 70cm band te vinden zijn. De EnduroSat One van Bulgaarse makelij met als call LZ0AMS zendt op 437,050 MHz telemetrie en packet uit. Op de bijbehorende website vind je informatie hoe je de ontvangen data kunt doorsturen naar het grondstation.
De EQUiSat zendt uit op 435,550 KHz. Behalve een radiobaken is er ook een optisch baken ingebouwd, dat zou met zijn vier leds vanaf de grond zichtbaar moeten zijn. Hier is gebruik gemaakt van een XDL micro zend/ontvang module. Ook hier ontvangen we telemetrie met o.a. gegevens over de batterij status.
De RadSat-g is een wetenschappelijke satelliet voor het meten van de invloed van straling op nieuwe computersystemen die tegen deze straling bestand moeten zijn.

Bij Quality Modes vertelt Chris, PA2CHR over een bijzondere verbinding in FM met Maxim, UX7LB/P in locator KO70PB, 2030 km op 145,500 MHz waarbij Maxim werkte met een Baofeng portofoon met 5W output in een spriet antenne! Chris kwam op YouTube de opname tegen van dit QSO. Het verkrijgen van de QSL kaart kostte wat moeite, maar met behulp van UR0ET is het gelukt.
Tijdens deze Es-opening heeft Chris met veel Russen in FM verbindingen gemaakt. Zo kun je dus met klein vermogen en eenvoudige antennes via Es leuke verbindingen maken!

Bij ATV laat Renny, PE1ASH zien hoe het op 47GHz nóg eenvoudiger kan. Hij heeft inmiddels, zoals we eerder konden lezen, met behulp van verdubbelaars en versterkertrapjes via 32-vervoudiging een signaal van 3 mW op 47 GHz verkregen. Dit gaat naar een eindtrap die 250 mW aan de schotel levert.
Toen John PA7JB (van de BIGgen groep in Breukelen) zijn ontvanger voor die frequentie gereed had moest natuurlijk getest worden. Om zeker te zijn van een zichtverbinding heeft Renny een 50W LED lamp in de mast gemonteerd. Dat was bij Richard, PA3CGG direct te zien, maar in Breukelen was het geen constant licht, vermoedelijk doordat er boomtoppen in de weg zitten. Dat bleek ook zo te zijn. Maar toch is John PA7JB naar de woning van Wim PE1EZU gereden met zijn ontvanger en daar kon hij Renny prima B5 ontvangen.
John PA7JB heeft in op de onderdelenbeurs Friedrichshafen een paar kastjes gekocht die omgebouwd konden worden om een signaal op 11,772 GHz te leveren. Ook werden op de beurs een paar verdubbelaars to 12 GHz aangeschaft. De ombouw van de kastjes was betrekkelijk eenvoudig, alleen de oscillatorkring moest aangepast worden. De besturing was een apart verhaal, de PLL gestuurde oscillator moest met een SPI interface aangestuurd worden. Bij bestudering van een reeds omgebouwd exemplaar bleek daar een PIC processor in te zitten en door Lex, PE1CVJ is de besturing ontrafeld en is er software voor geschreven. Les heeft naderhand gebaseerd op de Raspberry Pi een besturing gemaakt waarmee over de band kan worden gedraaid. Nu moest er nog modulatie op het signaal komen. Renny kwam op het idee om met een varicap op de oscillatorkring te experimenteren  en dat leverde na wat nog wat aanpassingen een stabiel plaatje. Er is nu een stabiel signaal op 11,772 GHz, met de nieuw verkregen verdubbelaars levert dat 80 mW op23,544 GHz, ruim voldoende voor de varactorverdubbelaar goed voor 47,088 GHz met 2 tot 3 mW.

Rob, PA0RWE las in een van de ATV bladen dat de Engelse BATC onderdelen voor de bouw van een DATV zender en ontvanger verkoopt. De ontvanger is gebaseerd op de MiniTiouner software van F6DZP, de zender draait met DATV software op een Raspberry Pi. Toen de bestelde spullen binnen waren kon Rob aan de slag. Op de ontvangerprint is het USB module al gemonteerd, verder wordt een Serit tuner geleverd met een bereik van 2m tot 13cm. Daarnaast een usb/serial interface, een DC/DC module (besteld in China) en een paar spanningsregelaars. De lijst met onderdelen staat op de BATC Wiki pagina. Helaas moest het DC/DC module nogmaals besteld worden, omdat het eerder bestelde exemplaar zoek was geraakt. Gelukkig was het geen kostbaar onderdeel, het leverde alleen wat vertraging op bij de bouw. Nadat alles was opgebouwd en de software was geïnstalleerd werkte het niet. Ook het testprogramma gaf een fout. Uiteindelijk bleek de USB module niet goed in de headervoeten geplaatst te zijn. Toen dat was gecorrigeerd werkte alles naar behoren. Vervolgens is alles in een net kastje gemonteerd met een OLED display in het front waarop direct de instellingen van de tuner en de software zijn af te lezen. Om te testen werd door Renny PE1ASH een DATV signaal op 23 cm uitgezonden en dat werd direct ontvangen. Op 13 cm lukte het alleen met de antenne rechtstreeks op de tuner, omdat de 13cm converter niet geschikt bleek.

Bij Andere tijdschriften uit QST aandacht voor Aircraft Scatter. Was het vroeger een kwestie van geluk om een vliegtuig in je pad als reflector te treffen, tegenwoordig hebben we daarvoor allerlei hulpmiddelen. In het artikel wordt de AircraftScatterSharp bundel van W3SZ opgevoerd waar allerlei hulpprogramma’s gebundeld zijn.
Uit RadCom een frappant verhaal hoe G3YEG met een 21-elements Tonna antenne voor 70 cm op de vliering van zijn huis  een EME signaal van HB9Q heeft ontvangen. Maar daartoe heeft hij eerst de antenne een gedraaide opstelling moeten geven, niet in de lengterichting van de nok, maar dwars daarop. De gevelmuren gaven namelijk veel meer demping dan de dakpannen. Het signaal van HB9Q, een “big gun” met een 15m schotel, werd met -25 dB ontvangen in JT65 mode.
Tenslotte uit QST een artikel over een lichtgewicht gecombineerde Moxon antenne voor 2m en 70cm voor gebruik bij experimenten met stratosfeer ballons. Dat artikel bleek een bewerking van een eerder verschenen artikel in FunkAmateur te zijn, n.a.v. een experiment in het kader van de Science Days in Europapark Rust in Duitsland. In 2016 is daar toen een “payload” ontwikkeld rond een Raspberry Pi met de “Pi in the Sky” interface. De antenne is gemaakt van pvc U-profielen van 7,5 bij 1,5 mm uit de bouwmarkt. Die worden eerst in de juiste vorm verlijmd en ze worden vervolgens met aluminium kleefband beplakt. In het artikel staan uitvoerige constructieve details.