VHF en hoger begint bij 30 MHz

VHF-en-hoger gaat dus feitelijk over alle frequenties boven 30 MHz. Ieder deel van dat frequentiespectrum heeft specifieke kenmerken en bijzonderheden. Zowel qua apparatuur, antennes als de te gebruiken modulatievormen.

Beschikbare Frequentieruimte

De frequenties en de voorwaarden waarop we in Nederland kunnen experimenteren staan genoemd in de Regeling gebruik van frequentieruimte met meldingsplicht. Klik hier voor een overzicht van deze frequenties op de website van de nederlandse overheid. De laagste VHF band begint bij 50 MHz. De hoogste frequentieband eindigt bij 250 GHz.

In de frequentielijst worden radiozendamateurs aangeduid als de amateurdienst of amateur satellietdienst. Op sommige frequentiebanden wordt het gebruik met andere diensten gedeeld. De amateurdienst of amateur satelliet dienst kan een primaire of secundaire status hebben. Wanneer de amateurdienst de secundaire status heeft dan is er ook een primaire gebruiker waarmee rekening moet worden gehouden. Er zijn soms speciale afspraken over gedeeld gebruik van frequentie ruimte zoals bv in de 13cm band.

Internationaal

Het belang van internationaal afgestemde frequenties voor de amateur dienst en amateursatelliet dienst is zeer groot. Immers radiosignalen houden niet bij een landgrens op.
Het is zelfs een belangrijke karaktereigenschap dat radio experimenten op internationaal niveau kunnen worden uitgevoerd.

De amateur dienst en amateursateliet dienst zijn ieder apart als dienst bij de International Telecommunication Union (ITU) erkend en vastgelegd. De frequenties waarop de amateur(satelliet) dienst experimenten kan uitvoeren zijn internationaal afgestemd en vastgelegd in ITU frequentietabellen en voetnoten. Voor Nederland is als Regionale Telecommunicatie Organisatie de CEPT ook van belang. Hierin worden als afgeleide van de ITU afspraken gemaakt over de beschikbaarheid van frequentieruimte voor de amateur(satelliet)dienst. De CEPT heeft ook een frequentietabel met voetnoten.
Op nationaal niveau kennen we in nederland vervolgens het Nationaal Frequentie Plan (NFP). Dit is een algemeen overzicht van alle diensten die gebruik maken van frequentieruimte.

Op welke frequenties mag je zenden?

Praktisch is voor de nederlandse radioamateur de Regeling gebruik van frequentieruimte met meldingsplicht het meest van belang. Klik op de link om de lijst te zien.

Bandplannen

De verenigingen waarin zendamateurs zijn verenigd, die actief zijn binnen amateurdienst hebben onderling op internationaal niveau afspraken gemaakt welke soort experimenten in welk banddeel kunnen worden uitgevoerd.  De reden hiervoor is bijvoorbeeld dat op deze manier mogelijke onderlinge interferentie wordt geminimaliseerd. Een andere reden is dat je elkaar op de band kan vinden. Het is bijvoorbeeld handig dat wanneer je een moonbounce verbinding in de 70cm band met Australie wil maken dat het tegenstation op de zelfde frequentie gaat ontvangen en zenden. Deze bandplannen worden in internationaal overleg vastgesteld en staan gepubliceerd op de website van de IARU.

Hier is een link naar de website van de IARU naar de bandplannen op VHF en hoger.

Toepassingen

Grofweg zijn binnen de amateurdienst op VHF en hoger de volgende soorten radio experimenten te onderscheiden;

  • Weak Signal: Verbindingen over grote afstanden, vaak in combinatie met bijzondere propagatievormen die sporadisch voorkomen. De signalen oven en weer zijn vaak zeer zwak waardoor alleen de hoogst noodzakelijke informatie wordt overgebracht om van een verbinding te spreken.  Hieronder valt ook het waarnemen van bakenzender. Of het maken van verbindingen middels passieve reflectie zoals regenbuien, reflectie tegen de maan enzovoorts. Er wordt veel energie gestoken in de ontwikkeling van extreem gevoelige ontvangers, goede zenders, goede antenne installaties en (digitale) modulatie methoden om zwakke signalen te kunnen detecteren.
  • Information Quality Modes: Dit zijn toepassingen en experimenten waarbij de nadruk ligt op het betrouwbaar overbrengen van informatie. Denk aan dataverbindingen, gebruik van (een netwerk van) repeaters enzovoorts.
  • Amateur Televisie: Verwant aan de Informatie Quality Modes maar dan gericht op het overbrengen van bewegende beelden. De laatste jaren is hier veel ontwikkeling te zien door het gebruik van digitale technieken zoals DVB-S, DVB-S2 en DVB-T.
  • Satellieten: Dit zijn experimenten met Amateur satellieten. Zo zijn er satellieten met een transponder aan boord waardoor het bereik vergroot kan worden. Of is het experiment juist het ontvangen en verwerken van data uitgezonden door een satelliet. Er zijn satellieten in een lage baan rond de aarde, of juist een hoge baan, een geostationaire satelliet of satellieten die ver buiten de aarde naar de maan of nog verder gaan. Alle hierboven eerder genoemde toepassingen zien we hier terug.

In de tabel hieronder per band een aantal voorbeelden van experimenten. Door op een item te klikken ga je naar een webpagina met daarover meer informatie

  Band
4 mtr 6 mtr 2 mtr 70 cm 23 cm 13 cm 9 cm 6 cm 3 cm 1,2 cm
Algemeen Bandplannen x x x x x x x x x x
Bakens x x x x x x x x x x
Contesten x x x x x x x x x x
Repeaters x x x x x x x x
High Altitude Balloons x x
WebSDR ontvangers x x x x x x
Satellieten x x x x x x
Propagatie F2
Sporadic E (Es) x x x
Meteor Scatter (Ms) x x x x
Aurora (Au) x x x x
Tropo (Tr) x x x x x x x x x x
Earth-Moon-Earth (EME) x x x x x x x x x x
Regen scatter (RS) x x x x
Airplane Scatter (APS) x x x x x x x

x : van toepassing       – : zeer sporadisch maar wel mogelijk


Operating

Binnen de zendamateur gemeentschap zijn zo populaire experimenten dat dit leidt tot een min of meer vaste gebruiksfrequenties binnen de bestaande het bandplannen. Zo wordt bijvoorbeeld 144.370 MHz gebruikt als Meteorscatter roep frequentie voor FSK441 signalen. Echter FSK441 is inmiddels weer deels verdrongen door de weer nieuwere mode MSK144 en daarvoor wordt 144.360 MHz gebruikt. Ook zijn experimenten in de mode FT8 enorm populair. Daarvoor wordt 144.174 Mhz gebruikt. Als je ook mee wil doen aan dit soort experimenten is het handig dat je deze frequenties en de bijbehorende gewoonten weet.

Op deze pagina staat een overzicht beschikbaar met de meest gebruikte frequenties voor bepaalde experimenten en bijbehorende gewoonten voor zover bekend bij de VHF commissie.

Zendbeperking 13 cm amateurband.

Zie deze pagina