Archief voor categorie: Commissie

Chris PA3CRX doet verslag van de IARU C5 interim vergadering in Wenen. Er is overleg gevoerd over ruim 40 VHF en hoger gerelateerde voorstellen. De voorstellen waren gegroepeerd op onderwerp zoals frequentietoewijzing en bandplannen, contesten, operationele zaken en technische zaken. Omdat het een voorbereidende vergadering betreft zijn punten waarover geen eenduidige mening werd gevormd doorgeschoven naar het IARU discussie platform op Internet, zodat deze bij de vergadering volgend jaar in München als verder uitgewerkt voorstel opnieuw aan de orde komen. Voorstellen betreffende contesten zijn altijd goed voor discussie, zo werd het voorstel om ook de frequentie in het EDI log op te nemen neergesabeld. De VERON heeft de organisatie van de IARU ATV contesten in 2016 en 2017 op zich genomen.

John PH3UNX doet uitgebreid verslag van de VHF en hogerdag in Eindhoven. Het hoofdthema was dit jaar Quality Modes. Op deze dag kond een aantal lezingen gevolgd worden en waren doorlopend demonstraties van D-STAR hotspots, ATV via PI6EHV en een WebSDR voor 23 cm. Verder was er een portable 24 GHz station opgesteld en kon er gemeten worden met een MiniVNA bij Gert PG5D. De lezingen werden goed bezocht, de zaal puilde vaak uit. Begonnen werd met een lezing over digitale spraak modes door Paul PE1RJV. Paul gaf een helder overzicht van de verschillende DV systemen met hun specifieke eigenschappen. De lezing werd  gevolgd door een lezing over HamNet door Eric PA2EDN. Eric gaf aan hoe je toegang kunt krijgen tot HamNet en ook kwam het opzetten van een eigen HamNet overgangspunt aan de orde. Raymond PE1GUR gaf onder het motto “Meer uit de transceiver halen” een overzicht van de diverse digitale modes die momenteel beschikbaar zijn, vaak gerealiseerd door software in combinatie met een geluidskaart. Hierna was het tijd voor de bekeruitreiking door Gert PG5D en werd er een korte discussie gevoerd, geleid door Chris PA3CRX, over het beleid van de VHF commissie. Na de goed verzorgde lunch was het de beurt aan Wouter PA3WEG over amateursatellieten en hoe je thuis een eenvoudig volgsysteem voor bijv. de populaire CubeSats kunt bouwen. Ook vertelde Wouter dat er gespannen wordt gewacht op de afronding van het FUNcube NAYIF-1 project: de lancering! Tenslotte vertelden Henk PA3GUO en Rick PE2AAB over de activiteiten in het kader van de realisatie van twee nieuwe repeaters in Eindhoven. Dit project was het gevolg van het vervallen van de oude repeater locatie op het NatLab gebouw wat een zoektocht naar een nieuwe locatie in gang zette. Henk en Rick vertelden met veel enthousiasme en humor over de diverse “uitdagingen” die tijdens de realisatie moesten worden opgelost. Het verslag wordt afgesloten met een beschrijving van de diverse demonstratie opstellingen.

Bij Amateursatellieten schrijft Bertus PE1KEH over nieuwe lanceermogelijkheden voor kleine CubeSats die dan meeliften met de lancering van grote satellieten. Deze CubeSats worden dan in eerste instantie ingericht voor wetenschappelijke experimenten maar kunnen na afloop van zo’n experiment worden vrijgegeven voor amateurgebruik. Vanuit het ISS kunnen we ook dit jaar weer een aantal SSTV uitzendingen verwachten. Ook wordt tijdens schoolstationverbindingen vaak het HamTV systeem ingeschakeld, maar om die plaatjes te kunnen ontvangen is wel een flinke schotelantenne op 13 cm vereist.

Ook Renny PE1ASH besteedt aandacht aan het ontvangen van HamTV uit het ISS. Koert PA1KW heeft zijn ontvangstsysteem klaar en heeft ook een antennevolgsysteem gebouwd. Koert heeft een testbeeld kunnen ontvangen. Verder meldt Renny dat in het kader van het WK voetbal door Qatar een geostationaire satelliet wordt gelanceerd waar een DATV omzetter aan boord is voor 13 cm uplink en 3 cm downlink.
Alex PA2CV beschrijft hoe hij de stap naar 70 MHz heeft genomen. Toen deze band enkele jaren geleden beschikbaar kwam waren er nog weinig middelen om direct in SSB uit te kunnen komen dus moest er gebruik gemaakt worden van een transverter. Alex vond een geschikt ontwerp van OZ2M en beschrijft hoe hij deze heeft gebouwd en op enkele details heeft aangepast. In eerste instantie werd 100 mW vermogen geproduceerd maar dat was genoeg voor een eerste verbinding. Daarna werd er een 6m versterker met een IRF610 omgebouwd, waardoor 4W op 70 MHz geproduceerd werd. Als antenne werd eerst een open dipool gebruikt maar later werd een gecombineerde 6m/4m antenne gebouwd naar een ontwerp van Uffe PA5DD.

Bij Quality modes gaat Remco PE1PIP dit keer wat dieper in D-STAR. In het eerste deel maakt Remco duidelijk dat het een open protocol beteft, maar dat de AMBE codec nu nog gepatenteerd is tot eind 2017. Behalve D-STAR transceivers kun je ook een kastje gebruiken met ingebouwd een vocoder en modem in combinatie met een FM zendontvanger. Remco gaat wat verder in op de drie D-STAR varianten DV Digital Voice, DD Digital Data met 4800 bps en DD Digital Data met 128 kbps. Van de 4800 bps bandbreedte bij DV wordt de helft gebruikt voor spraak, een kwart voor data en een kwart voor FEC. De FEC is onderdeel van de AMBE vocoder. De spraak output van de vocoder plus FEC informatie wordt in porties van 72 bits verdeeld. Daarna volgen nog 24 bits aan data. Voorafgaand aan een serie voice/data pakketjes wordt een header uitgezonden waarin informatie staat over afzender, bestemming en repeaters. Bij DD wordt steeds een header gevolgd door één pakket uitgezonden.

Bij Nieuwe Apparatuur worden twee nieuwe typen coaxkabel aangekondigd: Airborn 10 en Ultraflex 13. In een bijgaande tabel worden de eigenschappen zoals demping en vermogen bij verschillende frequenties getoond. Verder heeft de firma Beko de voorversterker HP-144 voor 2m op de markt gebracht. Deze voorversterker vertoont een goed grootsignaalgedrag en een laag ruisgetal. De ingebouwde coaxrelais kunnen 2kW bij CW en 2,5kW bij SSB verwerken. Kenwood heeft de VHF portofoon NX-5200E uitgebracht die voor verschillende protocollen geschikt is, zoals FDMA/TDME en NEXEDGE-Gen2. Ook aan analoog FM gebruik is gedacht. COMET heeft de CAA-500 MarkII antenna analyser uitgebracht. Deze heeft een bereik van 1,8 MHz tot 500 MHz. De meetresultaten worden zowel analoog met wijzers aangegeven als digitaal op een display.

Bij Andere tijdschriften wordt in het aprilnummer van FunkAmateur melding gemaakt van een 2m naar23cm transverter van SG Laboratory uit Bulgarije. De output is ruim 2W. In de transverter is een SWR-brug ingebouwd waarvan de aansluitingen naar buiten zijn uitgevoerd zodat de SWR op afstand kan worden afgelezen. Verder worden in dit nummer twee zelfbouw eindtrappen voor 70 cm beschreven, een voor 8W bij een stuurvermogen van 10mW en een voor 40W bij een stuurvermogen van 0,5W tot 5W. In het aprilnummer van QST staat een Product Review van de HobbyPCB RS-UV3 Radio Shield. Dit is een 3 banden VHF-UHF transceiver module die zich gedraagt als een Arduino shield. Het module is opgebouwd rond een RDA1846S transceiver in een chip en een PIC microprocessor. Via deze PIC is de zendontvanger te besturen met ASCII commando’s. Deze commando’s kunnen via een seriële interface vanuit bijv. een Arduino gestuurd worden.

Een korte terugblik op de succesvol verlopen VHF-en-hoger dag in Eindhoven.

Bij zelfbouw een artikel van Hans Michael Steiner, OE8HSR over de door hem gebouwde azimut/elevatie rotor. Hans raakte tijdens het volgen van een amateurradiocursus gefascineerd door amateursatellieten en na enkele experimenten met het ontvangen van satellieten met een losse antenne in de hand ontstond al snel de behoefte aan een beter volgsysteem. Nu zijn die wel te koop maar daar hangt een prijskaartje aan dus besloot Hans zelf te gaan bouwen. Zo heeft hij de meeste mechanische onderdelen, zoals tandwielen, assen en een behuizing met behulp van een 3D printer gemaakt. Lagers en stappenmotoren moesten nog wel gewoon gekocht worden. De besturing van de stappenmotoren gebeurt door een Arduino Uno, de software om satellieten te volgen draait op een Raspberry Pi 2 met wifi.

Chris, PA3CRX maakt ons attent op in versterking regelbare MMIC’s van het type BGA2031. Door een regelspanning op een pootje te variëren kan de versterking die ongeveer 23 dB bedraagt afhankelijk van de frequentie worden teruggeregeld over een bereik van zeker 56 dB.

Bij Contesten lezen we een verslag van de maartcontest door de PI4GN contestgroep. Naast de bestaande twee shacks is een derde schack gebouwd waar de 23 cm apparatuur is ondergebracht. Diverse onderdelen van het station zijn vernieuwd, zo werden voor 70 cm nieuwe transistor eindtrappen gebouwd zodat het gehele PI4GN station nu solid-state is, op de 24 GHz TWT na. Hoewel maart vaak een moeilijke contest is omdat allerlei apparatuur uit de winterberging gehaald worden  en PC’s weer opgestart moeten worden was er niets kapot gegaan en ook tijdens de contest is alles heel gebleven. Dat was dan bijna het enige positieve, de condities en de resultaten waren bedroevend.

Bij Weak Signals spoort John Weijers, PH3UNX ons aan om eens de stap naar 23 cm te wagen. Moeilijk is het niet, er zijn transverters van 2 m naar 23 cm beschikbaar. Wel loont het om gebruik te maken van een mastvoorversterker die dan natuurlijk wel op afstand moet worden omgeschakeld. John schetst twee oplossingen hiervoor met resp. een of twee coaxrelais. Ook de antennes hebben een goed hanteerbaar formaat en er kunnen twee gestackt worden om meer gain te verkrijgen, zowel bij ontvangst als bij zenden. De 23 cm heeft zo zijn eigen bijzonderheden, de signalen zijn gevoelig voor reflecties waar o.a. gebruik van wordt gemaakt bij vliegtuigscatter.

Bij Quality modes gaat Remco PE1PIP wat dieper in op APCO Project 25. Dit is een in de VS ontwikkelde standaard voor digitale radio voor hulpdiensten. Door de beschikbaarheid van P25 apparatuur op de surplusmarkt werd het systeem ook door radio amateurs gebruikt. Ook waren in Duistland een aantal P25 repeaters operationeel, maar de meeste daarvan zijn overgestapt op het D-STAR systeem toen dat in opkomst kwam. Remco legt uit hoe APCO P25 werkt met C4FM modulatie, net zoals Yaesu dat met zijn Sytem Fusion doet. Verder gaat Remco in op het protocol waarmee beschreven wordt hoe de digitale pakketje opgebouwd zijn qua inhoud en qua timing.

Bij ATV gaat Renny, PE1ASH verder met zijn verslag van zijn experimenten op 47 GHz. Na de zender is nu de ontvanger aan de beurt.  Renny had een kastje in de la liggen wat volgens de handelaar een mixer voor 38 GHz zou zijn. Na bestuderen van het binnenwerk kwam Renny tot de conclusie dat aan de uitgang een middenfrequent versterker zat en dat daar voor een mixer met LO ingang zat met een multiplier. Met een geopend kastje heeft hij eerst de LO multiplier als verviervoudiger ingesteld en toen kwam er wat beeld. Het optimaliseren van de filters ging net zoals bij de zender mis, het filter werd uiteindelijk verwijderd en vervangen door een stukje zilverfolie. Om te kunnen testen waren zowel voor de zender als voor de ontvanger schotele nodig en Renny had er maar één. Hij heeft toen zijn bestaande schotel “gekopieerd” met polyesterhars en glasweefsel. Deze nieuwe schotel werd op een camerastatief geplaatst en de ontvanger werd aan de achterkant gemonteerd.  Nu kon er getest worden en uiteindelijk werkte alles naar tevredenheid. De volgende stap is het monteren van de zender in de mast en met de ontvanger naar Richard PA3CGG rijden om daar de ontvanger te testen over een grotere afstand.

Chris, PA3CRX schrijft over het ontvangen van omroep in de C-band (3400-4200 MHz) waar tegenwoordig goedkope LNC’s voor beschikbaar zijn. Hij had zo’n 30 jaar geleden al eens zelf een schotel gemaakt voor ontvangst op 10 GHz en die werd maar weer eens te voorschijn gehaald. Het was nog even puzzelen om op Internet een geschikte satelliet te vinden en werd uiteindelijk de Arabsat 5C ontvangen. Daar bleef het eerst bij, maar met 46 TV stations en 28 radiostations was dit toch een aardige oogst.

Wim, PE1EZU doet verslag van de ATV contest bij de BIG (Breukelse Interesse Groep) waarbij de nieuwe eindtrappen voor 23 en 13 cm meteen konden worden getest. Deze werden vervolgens in een 19” rek gezet. Alles werkte: 150 W op 23 cm en 90 W op 13 cm. Maar in de voorbereiding ging het nog even mis: bij het testen op 23 cm werd de uitgang van de PA op de ingang van de converter gezet waardoor de FETs aan de ingang overleden. Gelukkig kon Rob PA0GIE deze uit voorraad leveren zodat de converter het weer deed voordat de contest begon. Met de nieuwe apparatuur konden nu drie ATV banden bediend worden met één druk op de knop.

Verder in de rubriek de uitslag van de ATV maartcontest en de ervaringen tijdens de maartcontest.

Bij Nieuwe apparatuur de MFJ-847 SWR meter met digitale uitlezing en een Chinese dual-band mobiele transceiver BJ-218 van Baojie. De 2m en 70 cm banden kunnen gelijktijdig ontvangen worden. Verder de gebruikelijke toontjes en decoders, ook FM-omroep zit er in. Geen draaiknoppen maar ruimte voor 128 kanalen die dan nog wel even geprogrammeerd moeten worden. Een programmeerkabel is beschikbaar.

Bij Andere tijdschriften wordt in het maartnummer van FunkAmateur melding gemaakt van een nieuw Tropo Alert Systeem als onderdeel van de MMMonVHF website. Dit systeem is nog in de experimentele fase.

We kregen nog een reactie van Jacob PA0JXM over de grote schotels in Bussum met aanvullende informatie. Jacob heeft meegewerkt aan de installatie en haalde nog een geval van storing door een ATV station aan.

Bij Amateursatellieten gaat John Weijers, PH3UNX in op de activiteiten van China en India als opkomende ruimtegrootmachten. Zo heeft China in september in één klap 20 microsatellieten met een Chang Zheng drietrapsraket naar boven gebracht. Negen hiervan zijn amateursatellieten met een mode-B UHF/VHF lineaire transponder. John geeft een overzicht van de divers transponder en telemetrie frequenties.

Bij Weak Signals wordt melding gemaakt van een verbinding op de ongelofelijk hoge frequente van 241 GHz tussen G8CUB/p en G0FDZ/p in het Engelse graafschap Essex. De zenders hadden een vermogen van 1 microwatt, de antennes waren schotels van ongeveer 30 cm en de afstand was slechts 30 m in verband met de slechte weersomstandigheden.

PA2OLD kondigt een SSB ronde aan op 144,345 MHz (USB) om de twee weken op de woensdagavond om 21.00 uur. De rondeleider gebruikt de clubcall PI4ANH.

Gerard, PA0BAT heeft een alarmeringssysteem voor buitengewone propagatie opgezet. Hij maakt gebruik van WhatsApp voor mobiele telefoons en heeft daartoe de groep MW-TROPO-ALERT aangemaakt.

Bij Quality modes een uitgebreide bijdrage over de VHF-repeater PI3BOZ in Bergen op Zoom door Rob, PA0RPA. Rob legt uit hoe deze repeater is opgebouwd en hoe filters zorgen voor een scheiding van zend- en ontvangstsignalen. Verder specifieke voorzieningen die bij een repeater spelen, zoals callgever, roger beep en CTCSS detectie. Als zender en ontvanger worden Motorola GM900 sets gebruikt. Omdat de zender continu vermogen moet kunnen leveren wordt deze extra gekoeld met een ventilator. Tenslotte vertelt Rob ook over het kostenaspect van het in de lucht brengen en houden van een repeater.

Bij ATV beschrijft Renny, PE1ASH om na 24 GHz het ook eens te proberen op 47 GHz. Renny beschrijft hoe hij met een mixer met ingebouwde verviervoudiger een signaal van 43,6 GHz uit een LO van 10,9 GHz maakt. Dat moet dan nog gemengd worden met 3400 MHz. De twee versterkertrapjes na de mixer waren voor 38 GHz gemaakt en moesten dus aangepast worden. Helaas was het een geval van patiënt overleden na ingreep, dus werd een nieuw minuscuul striplijntje uit zilverfolie gefabriceerd en dat werkte zowaar. Ten alles leek te werken was de vraag: wie kan vermogen meten op 47 GHz? John, PA7JB bleek dat te kunnen en er bleek 110 mW uit te komen, meer dan Renny had durven hopen.

Ook schrijft Renny, PE1ASH over zijn experimenten met digitale ATV, geïnspireerd door de ervaringen van Koert, PA1KW met de DATV Express kaart. Renny en Lex, PE1CVJ hebben zo’n kaart aangeschaft. De software voor de aansturing van deze kaart is FFMPEG, DATV Express en vMix. Renny is begonnen op 70 cm en heeft het analoge stuursignaal losgenomen en de DATV Express kaart aangesloten. Dat leverde al meteen resultaat. Voor 23 cm werd hetzelfde recept toegepast. Ook op 9 cm ging het maar nu op een andere manier: de combinatie van een mixer, een VCO op 2250 MHz en een DATV stuursignaal op 1150 MHz.

Bij Nieuwe apparatuur vraagt Jan, PA0PLY aandacht voor de super LNA voor 10 GHz die door Ron, PA3BPC is ontworpen, met een ruisgetal van 0,65 dB en een versterking van 27 dB. Er zijn al verschillende van deze LNA’s in gebruik met zeer goede resultaten.

Bij Andere tijdschriften uit QST een Product Reviews van de Yaesu portofoon FT2DR en de mobiele zendontvanger FTM-100DR. Beide toestellen zijn zendontvangers voor 2 m en 70 cm en kunnen zowel analoge als digitale C4FM signalen ontvangen en zenden. Verder beschikken ze over een ingebouwde GPS ontvanger en APRS functionaliteit.

Hans Weis PA0WYS