Overzicht VHF en hoger rubriek Electron februari 2025

Deze rubriek begint met een bericht van Ruud NL13562 at hij op 6m het station DU6/PE1NSQ uit de Filippijnen heeft ontvangen. Ruud gebruikt een Elad FM-S2 SDR ontvanger en een K-480WLA loop antenne.

Hierna een bijdrage van onze redacteur Ruud PF1F over hoe het begon op de VHF banden, een stukje radio geschiedenis. In de eerste tijd was er weinig aandacht voor frequenties boven 15 MHz. Maar de introductie van vacuümbuizen leidde tot het werken op hogere frequenties waarbij de 14 MHz band wereldwijde communicatie mogelijk maakte. De verwachting was dat nog hogere frequenties nog beter resultaten zouden geven. De eerstvolgende frequentieband was de 56 MHz band, maar het werken op die band was moeilijk omdat de apparatuur uit die tijd werd gekenmerkt door instabiele zenders en teruggekoppelde ontvangers zodat CW communicatie een uitdaging was.
Helaas leverden pogingen om grote afstanden te overbruggen weging resultaat zodat de belangstelling weer afnam.
Tijdens een onweersbui werd ontdekt dat signalen op 5m beter doorkwamen dan die op 80m, waardoor de 5m band door de combinatie van gemoduleerde oscillator en superreg ontvanger weer meer belangstelling kreeg. Ook een voordeel was dat door te werken op twee frequenties in de 5m band men gelijktijdig kon zenden en ontvangen, duplex telefonie dus. De apparatuur was goedkoop en eenvoudig te bouwen en dat trok veel nieuwkomers.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron Januari 2025

Wederom een bijdrage van onze redacteur Ruud PF1F met de titel “Afstanden en richtingen langs het aardoppervlak”. Wij radio amateurs maken contact met mensen, dichtbij of verder weg. Vaak  willen  we weten wat de richting is naar een station wat we horen. Ook de afstand naar een gewerkt station is van belang, bijv. bij contesten waarbij de afstand mee telt in de punten.
De geografische positie van een station wordt bepaald door de geografische breedte (Noord of Zuid van de evenaar) en de geografische lengte (Oost of West van Greenwich). Deze positie kan genoteerd worden in een locator systeeem,  bijv. het Maidenhead systeem.
Afstand en richting  worden bepaald langs de grootcirkel, deze verbindt de twee posities langs de kortste weg over het aardoppervlak.
Hierna wordt wat dieper ingegaan op de berekeningen die komen kijken bij deze bepalingen, ook wordt gekeken naar de nauwkeurigheid en de fouten die ontstaan doordat de aarde niet zuiver bolvormig is.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron December 2024

In deze rubriek om te beginnen de uitslag van de VERON-ATV contest van september 2024.
Tijdens de contest zijn 22 logs ontvangen. De winnaar is Jack PA0BOJ, gevolgd door ON7MOR en ON4VVV.

Vervolgens een bijdrage van onze redacteur Ruud PF1F met de titel “Momentopname: 1939”
Ruud bladerde door een paar ingebonden jaargangen van Radio Expres.
Daar ging het o.a. over de in Cairo gehouden Internationale Radio Conferentie waar werd bepaald dat in het gebied van 56 to 60 MHz (voorheen de 5m band) een spectrum van 1 ½ MHz ter beschikking van zendamateurs werd gesteld.
Ook werd er aandacht besteed aan het bereik van signalen in deze band, de grootste gewerkte afstand in Nederland was 200 km, maar naarmate meer stations actief worden zullen de afstanden ook groter worden.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron November 2024

In deze rubriek het verhaal van het QRPp moonbounce station van Jac PA3DZL.

We denken bij EME verbindingen, via de maan dus, meestal aan grote antennes en veel vermogen. Maar Jac maakt duidelijk dat je vandaag de dag met een bescheiden station ook EME verbindingen, kunt maken. Dat kan door gebruik te maken van de digitale mode Q65 in WSJT-X.
De software geeft ook aan waar je de maan kunt vinden vanaf je QTH, belangrijk voor de juiste antenne richting (azimut en elevatie).
Jac heeft een “demonstratie” station voor 1296 MHz opgebouwd op het terras naast zijn shack als tijdelijke opstelling tijdens het EME contest weekend van 21 en 22 september.
De antenne is een 23-el Tonna yagi, een PE1RKI eindversterker en een VHFDesign voorversterker.
De transceiver is een IC-9700 met GPSDO.
De resultaten logen er niet om: 17 QSO’s met 15 verschillende stations!

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron Oktober 2024

We beginnen met een dringende oproep voor versterking van de VHF commissie op het gebied van Weak Signals, organisatie VHF-dag en ondersteuning VHF en ATV contesten.

Jan, PA3FXB vertelt hoe het PI9CAM team van de Dwingeloo Telescoop de eerste man op de maan herdenkt. Dat was op 21 juli 1969. Het  is inmiddels een traditie door via EME, waar de Telescoop natuurlijk bij uitstek geschikt is, SSTV afbeeldingen naar de maan te sturen. Dat doen het team ieder jaar rondom de 21e juli, afhankelijk van de positie van de maan.

Ruud PF1F is toevallig gestuit op een merkwaardig effect in zijn IC-7300, toe hij van de 10m band naar de 6m band wilde draaien. Maar tot zijn verassing kwam hij tussen 30 en 60 MHz signalen tegen die op omroep FM signalen leken, veel te breed voor de set. Inderdaad bleek een signaal op 31,4 MHz overeen te komen met een FM omroep signaal op 92,6 MHz. Ruud heeft nader onderzoek gedaan en de oorzaak ligt in de manier waarop de IC-7300 ontvangen signalen digitaliseert en de manier waarop de diverse bandfilters binnen de IC-7300 zijn ingesteld, waardoor die ongewenste signalen via een achterdeurtje de set binnen kunnen dringen. Niets ernstig, wel interessant!

Verderop in deze rubriek de uitslag van de DATV contest van augustus 2024. Voor deze contest zijn 17 logs ingestuurd, vergelijkbaar met het aantal bij de april contest. In de 50 MHz band zagen we 8 deelnemers, in de 144 MHz band 11 en in de 435 MHz band 16. De winnaar is Poll, PA3BYV, gevolgd door Jaap, PA0T en Rob, F/PE1ITR.
Verder weer een aantal reacties die met de logs zijn ontvangen, o.a. van Dion, PE1ORG, Marcel, PE1RXF en Bert, PA3AOD. Rob, F/PE1ITR stuurde een verslag van zijn activiteit in Frankrijk in. Eerst ging het moeizaam op 50 MHz, daarna ging het stukken beter op 144 MHz.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron september 2024

We lezen hier een uitgebreid verslag van een VHF DX-peditie naar Noorwegen door Rob PE1ITR en Gerard PE1BBI. De opzet was om een rondreis door Noorwege te maken en een aantal zeldzame locatorvakken te activeren. Er werd gewerkt op 144 MHz en 70 MHz, met de nadruk op de 70 MHz band. Gezien de beperkte tijd hebben ze de reis beperkt tot de zuidkant van Noorwegen. Gerard was met name geïnteresseerd in Noorwegen omdat daar bijna alle FM zenders zijn uitgeschakeld en hij als omroep-DX’er zo de kans had verre FNM stations te ontvangen.

In deze rubriek verder de uitslag van de IARU ATV contest van juni 2024. Voor deze contest zijn 22 logs ingestuurd, vergelijkbaar met het aantal bij de maart contest. In de voor deze contest nieuwe 50 MHz band zagen we 13 deelnemers, de 435 MHz en de 1.3 GHz banden waren als vanouds populair.
De winnaar is Jack, PA0BOJ, gevolgd door Corné, ON7MOR en Rob, PE1ITR.

Verder weer een aantal reacties die met de logs zijn ontvangen, o.a. van Dion, PE1ORG, Marcel, PE1PE1RXFen Bert, PA3AOD. Ook een verslag van Rob, PE1ITR die dit keer gewoon vanuit huis heeft gewerkt, wél uitsluitend met DATV op alle banden.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron augustus 2024

In deze rubriek de uitslag van de DATV contest van april 2024. Voor deze contest zijn 16 logs ingestuurd, vergelijkbaar met het aantal bij de vorige DATV contest in augustus 2023. De deelname in de 6m band is wat teruggelopen, in de 2m en 70cm banden was de deelname ongeveer gelijk.
De winnaar is Corné, ON7MOR, gevolgd door Jaap, PA0T en Poll, PA3BYV.

Verder weer een aantal reacties die met de logs zijn ontvangen, o.a. van Dion, PE1ORG, Corné, ON7MOR en Bert, PA3AOD. Een wat uitgebreider verslag van Rob, PE1ITR die speciaal voor de gelegenheid was verkast naar Frankrijk. De nadruk lag daarbij op de 6m band maar door het uitvallen van de apparatuur moest Rob uitwijken naar de 2m band.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron juli 2024

Deze rubriek gaat grotendeels over aurora, naar aanleiding van de spectaculaire Auroraopening van 10 en 11 mei 2024. Dit was een opening met een omvang die we al jaren niet meer gezien hebben.
het betrof hier een opeenvolging van CME’s (Coronal Mass Ejection) die min of meer gelijktijdig bij de aarde aankwamen. Radiosignalen bij aurora zijn sterk vervormd, SSB is moeilijk verstaanbaar, eigenlijk gaat CW nog het beste. Rob, pE1ITR heeft toch ook een aantal verbindingen in digitale mode Q65-30D kunnen maken.
Rob gaat hierna dieper in op deze digitale Q65-30D. Q65-30D kent een sequence van 30 sec en een bandbreedte van ongeveer 1700 Hz. Dit type signalen is nauwelijks te zien in het waterval display. Je kunt ze zien in een breed spectrum display zien of op het gehoor af stemmen.

Ruud, PF1F gaat hierna in op een andere mooie opening die plaats vond op 13 maart 1989. Toen was landelijk het Noorderlicht goed te zien. Ruud gaat wat verder in op de processen die zich in de zon afspelen.

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron juni 2024

Bij Weak Signals een bijdrage van Rob, PE1ITR  over Trans-Equatoriale Propagatie (TEP) verbindingen tussen Zuid-Europa en Zuid-Afrika op 144 MHz. De vorige rapporten dateren uit 1990, maar nu we de piek van cyclus 24 naderen zijn verschillende groepen aan het proberen weer zulke verbindingen tot stand te brengen.
Dat lukte eerst niet, maar op 31 maart ontving SV8PEX (JM99VR) op 144 MHz de eerste signalen van V51WW (JH81OC), een afstand van 6495 km. Op 1 april lukte SV8PEX, 9H1TX en 9H1P  het om tweeweg verbindingen met V51WW tot stand te brengen.
Inmiddels worden sinds 1 april elke dag verbindingen gemaakt, alle tussen 18 en 10 uur UTC. Er wordt gewerkt met de digitale Q65-30b, deze mode kan goed omgaan met de dopplerspreiding van de signalen.

Van Jan, PA0PLY een uitgebreide bijdrage over testen met verschillende feed-choke combinaties voor 10 GHz. Hoewel Jan erg tevreden is met de prestaties van zijn3cm setup meet hij altijd een lagere maanruis in vergelijking met de waarde die de simulatie software van VK3UM aangeeft. Daarom werd er in de zomer van 2022 onderzoek gedaan naar mogelijke verbetering van het systeem, met behulp van Hans, DC1EHG en John, PA7JB.
Er werd onderzoek gedaan op de punten prestaties voorversterker, overgang WG16 naar rond 22mm, schotelprestaties, belichting van de schotel, verschillende feed chokes, testen in een testruimte. De bijdrage is voorzien van diverse diagrammen en foto’s.  Aan het eind worden een aantal conclusies weergegeven.

Tenslotte bij ATV een aankondiging van het DATV Forum tijdens HAMRADIO 2024 in Friedrichshafen.

Ook een aankondiging van de IARU ATV contest in juni, met nieuwe regels, nieuwe banden en een nieuw log. De informatie staat op de VHF en hoger website, waar ook het nieuwe Excel log versie 6 gedownload kan worden.

 

Overzicht VHF en hoger rubriek Electron mei 2024

Bij Weak Signals een uitgebreide bijdrage over bliksemscatter op 1296 MHz met MSK144.
Door twee Australische zendamateurs Rex, VK7MO en Brodie, VK3MAP is tijdens een zware onweersbui die tussen beide stations doortrok is geëxperimenteerd met het decoderen van signalen. Zo’n 50 signalen werden gedecodeerd. De afstand tussen beide stations is ruim 500 km en als antennes werden 33- en 36-elements yagi’s gebruikt.

Bij EME – moonbounce beschrijft Miguel, CT1BYM de uitdaging om op 24 GHz EME verbindingen te realiseren. De 24 GHz verschilt van de lagere microgolfbanden doordat er meer verzwakking is door absorptie van energie door zowel zuurstof als waterdamp. Vooral absorptie door waterdamp speelt een grote rol, 24 GHz ligt in de buurt van een piek in het waterspectrum.
De elevatie van het antennesysteem is bepalend voor de afstand die het signaal door de atmosfeer moet afleggen. Verder hebben we bij maanreflectie te maken met het dopplereffect en de libratie.

Tenslotte de uitslag van de ATV contest van maart. 23 logs zijn ontvangen, waaronder vele Belgische logs. Slechts één verbinding is afgekeurd om dat de ontvangen code niet correct was. Jack, PA0BOJ is de winnaar van deze eerste ATV contest van het jaar. Ook lezen we een aantal bijdragen van deelnemende stations.