Overzicht VHF en hoger rubriek Electron april 2018

Bij Commissiezaken schrijft Chris PA3CRX zijn laatste bijdrage, omdat hij op de komende VR stopt als voorzitter van de commissie. Chris heeft eerst de functie van ATV manager bekleed en is daarna drie jaar voorzitter geweest en daarom ook lid van het HB. In die periode zijn allerlei zaken aan de orde geweest en heeft Chris er naar gestreefd VHF en hoger binnen de VERON meer gewicht te geven. Alleen vindt hij het jammer dat er geen invulling is gegeven aan de diverse vacatures binnen de commissie.

Bij de Weak Signal contesten liep niet alles naar behoren, maar gelukkig is door extra inspanning en hulp door Theo PA1TK en Rob PE1ITR de achterstand weggewerkt. Omdat de huidige contestmanager Gert PG5D door omstandigheden niet meer genoeg tijd voor het invullen van deze functie kon vrijmaken is Rob PE1ITR benaderd om dit in te vullen, aangezien Rob op de achtergrond al de contestrobot draaiend hield. Rob heeft positief gereageerd op dit verzoek.

Bij Contesten aandacht voor de MGM Contesten zoals aangekondigd door de RSGB voor de 6m en 2m banden. MGM staat voor Machine Generated Mode. Denk bij Machine toch meestal aan een computer. De puntentelling en het indienen van het log zijn zoveel mogelijk vereenvoudigd. Er hoeft alleen maar een rapport en een locator van 4 tekens te worden uitgewisseld. De punten per km worden berekend op basis van het midden van het locatorvak. De eerste contest is in het weekend van 21 april, de tweede in het weekend van 21 oktober. Voor meer informatie wordt naar onze website verwezen.

Bij Amateursatellieten worden een paar nieuwe satellieten besproken. De Amsat-Oscar 92 is nu volledig operationeel, meestal in UV mode met een uplink op 70cm en een downlink op 2m, alles in FM. Soms wordt omgeschakeld naar een andere mode maar het commando daarvoor gebeurt op de reguliere uplink dus dat wordt wel eens doorkruist doordat die frequentie niet vrij is.
De PicSat is een 3U CubeSat en is speciaal ontworpen om de passage van de exoplaneet Beta Pictorus b voor de ster Beta Pictorus in kaart te brengen. De satelliet beschikt daarvoor over een optische telescoop. Voor ons interessant: er is een FM-relais aan boord. Dit is onlangs getest en werkt. Maar voorlopig is alleen telemetrie te ontvangen.
De ESTCube-2 satelliet uit Estland, waarvan de lancering gepland is voor 2019, gaat in de 70cm band werken. Ook gaan foto’s uitgezonden worden. Als extra komt er een retroreflector waarmee licht kan worden teruggekaatst naar de oorsprong. Deze reflector is bedoeld voor nauwkeurige afstandmetingen.
Een Canadese universiteit gaat een satelliet bouwen waarmee foto’s van het gebied van de aarde gemaakt worden waar op dat moment over heen gevlogen wordt. Ook wordt er educatieve informatie meegestuurd. Als bijzonderheid is het mogelijk een “selfie” te maken.
Het staat nog steeds niet vast wanneer de aangekondigde geostationaire satelliet Es”hail-2  wordt gelanceerd en ook daarna is hij nog niet direct beschikbaar. Eerst moet hij uit een elliptische baan naar een cirkelvormige baan gebracht worden en dan nog naar de juiste positie gemanoeuvreerd worden. Als het eenmaal zover is, vinden we de uplink voor CW en SSB in de 13cm band  en de downlink in de 3cm band.

Bij ATV een uitgebreid verslag van de schade na de januaristormen bij Kees, PE1APH. De mast van 70mm diameter is boven het steunlager geknikt. De antennes hebben het wel overleefd, de dragerbuis van de 70cm yagi kon weer rechtgebogen worden, alleen de buis van de 2m/70cm rondstraler moest vervangen worden.

Frans PC2F laat zien hoe eenvoudig het is om op 70cm met AM-ATV uit te komen. Daarvoor heb je alleen een 70cm “bamiporto” nodig, verder een Mitsubishi PA module met print, een videofilter en een videosignaal. Op die manier krijgt Frans 12W AM-ATV op 70cm. Het video wordt geleverd door een lcd-beeldscherm met video-out, waarmee testbeelden of contest nummers geproduceerd kunnen worden. Ontvangen doet Frans met een laptop met RTL-dongle.

Verderop in de rubriek nog een bijdrage van Kees PE1APH. Kees had behoefte aan wat meer vermogen op 23cm tijdens de ATV Contesten. Kees had uit een oud 70cm project nog enkele 2C39’s liggen, evenals een zware voedingstrafo uit een sloop LF versterker en een ventilator (uit een magnetron) voor de koeling. Ook waren er voldoende elko’s op voorraad. Kees werd getipt door Jack, PA0BOJ over een aanbod van een cavity voor twee stuks 2C39. Doordat ze o.a. lang gelegen hadden bleken niet alle elko’s nog bruikbaar te zijn, maar Kees hield er in ieder geval nog zes over. De eerste resultaten stelden wat teleur, maar door de cavity iets op te hogen zakte de frequentie naar het ATV gebied.

Onder “Tropo” een bijdrage van Chris, PA3CRX over fresnelzones bij straalverbindingen. Straalverbindingen kunnen vergeleken worden met licht en daar ontstaan deze ringvormige fresnelzones waarin de lichtgolven elkaar (gedeeltelijk) uitdoven bij weglengteverschillen van ½ λ. Deze zones zijn al eerder in Electron ter sprake gekomen. Allereerst wordt gekeken naar vorm en grootte van de fresnelzone, waarbij in een tabel de afmetingen van de eerste fresnelzone voor verschillende afstanden en frequenties worden gegeven. Er zijn meer zones die zich als een serie ringen met steeds ½ λ fase verschil voor doen. Chris gaat verder in op het verschil in effect bij smalbandige en breedbandige signalen en geeft aan de hand van ervaringen uit de praktijk aan dat het niet altijd zo is, dat een hoger geplaatste antenne altijd het beste is. Voor wie van theoretische onderbouwing en formules houdt een rapport en een lezing hierover.

Bij zelfbouw tenslotte geeft Kees, PE1APH een tip om je yagi antenne minder aantrekkelijk te maken als rustpunt voor vogels. Dat doet hij door enkele cm boven de dragerbuis van de antenne een draad te spannen. Kees heeft gemerkt dat niet alle soorten draad geschikt zijn, zo roest blank ijzerdraad vrij snel weg. Touw is niet altijd UV bestendig. Ook de kwaliteit van de tiewraps, waar Kees vroeger een dun touw over kon spannen, is niet meer wat het geweest is.